عرضه و پذیرش در بورس به معنای فرآیند انتشار و خرید اوراق بهادار در بازار سرمایه است. در این فرآیند، شرکتها سرمایه خود را به سهام تبدیل کرده و در بورس اوراق بهادار عرضه میکند. در این مقاله از سری مقالات آموزشی کارگزاری بیدار توضیحاتی پیرامون عرضه و پذیرش در بورس اوراق بهادار میپردازیم. با ما همراه باشید.
عرضه و پذیرش در بورس چیست؟/ تفاوت عرضه و پذیرش
پذیرش به معنای تطبیق وضعیت اوراق بهادار و ناشر آن با شرایط مندرج در دستور العمل مربوطه، به منظور فراهم شدن امکان معامله اوراق بهادار در بورس است.
بر اساس مقررات بازار سرمایه، شرکتهایی که متقاضی پذیرش اوراق بهادار خود در بورس یا بازار خارج از بورس هستند، تمام یا بخشی از وظایف خود در فرآیند پذیرش را از طریق مشاوران پذیرش دارای مجوز از سازمان بورس و اوراق بهادار بورس انجام میدهند. به بیان دیگر مشاوران پذیرش، به عنوان رابط میان ناشران اوراق بهادار متقاضی پذیرش و بورسها عمل میکنند.
شرکتها میتوانند در بازار بورس تهران و یا فرابورس، که هر دو شرکت زیر نظر سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت میکنند مورد پذیرش و عرضه قرار گیرند. به طور کلی تاریخ پذیرش شرکتها در بورس و فرابورس کمتر از 5 ماه است.
شرکتها با توجه به تفاوتهایی از جمله سایز شرکت، جمع داراییها، میزان سودآوری، تعداد سهامداران و … در شرکت بورس اوراق بهادار تهران یا فرابورس ایران مورد پذیرش قرار می گیرند.
وظایف کارشناس عرضه و پذیرش
کارشناس عرضه و پذیرش یک رابط بین سرمایهگذاران و ناشران هستند. کارشناسان به سرمایهگذاران تحلیلهای حرفهای ارائه میدهند و از سوی دیگر ناشران را در جهت تامین مالی راهنمایی میکنند. این کارشناسان تحت نظر سازمان بورس اوراق بهادار و در بستر قانونی به عرضه و پذیرش اوراق بهادار و کالا میپردازند.
کارشناسان مشاور پذیرش در بورس علاوه بر مشاوره به ناشران و سهامداران، وظایف دیگری همچون سنجش میزان آمادگی شرکت برای پذیرش در بورس، نظارت بر رعایت مقررات پذیرش از سوی متقاضی، ارائه گزارش درباره شرایط عرضه کننده به هیات پذیرش برای طرح در جلسه هیات پذیرش، ارائه گزارش کتبی درباره میزان انطباق وضعیت مالی و ... صورت میگیرد.
مزایای مرتبط با ناشر در عرضه
مزایای مرتبط با سهامداران
مزایای مرتبط با کل اقتصاد
شرایط پذیرش شرکتها در بورس و فرابورس
- سهامی عام باشند.
- ثبت نزد سازمان بورس و اوراق بهادار شده باشند.
- اظهار نظر مقبول یا مشروط حسابرس به صورتهای مالی داشته باشند.
- برخورداری از سیستم اطلاعات حسابداری مطلوب و متناسب با فعالیت
- داشتن صورت های مالی مطابق با استانداردهای حسابداری و دستور العمل های اجرایی سازمان بورس
- عدم محدودیت قانونی موثر برای نقل و انتقال سهام شرکت
- نداشتن محکومیت قطعی کیفری یا تخلفاتی موثر اعضای هیئت مدیره و مدیر عامل شرکت
- سهام با نام و بهای اسمی آن تماما پرداخت شده باشد.
- دارای حسابرس معتمد سازمان
- نداشتن دعاوی دارای اثر با اهمیت بر صورتهای مالی
شرایط اختصاصی پذیرش در بازارهای اول و دوم بورس
شرایط اختصاصی پذیرش در تابلوهای مختلف فرابورس
شرایط پذیرش در بازارهای ابزارهای نوین مالی
فرایند پذیرش در بورس و فرابورس
- ارائه درخواست از طریق سامانه پذیرش توسط مشاور پذیرش
- بررسی اجمالی توسط کارشناسان بورس/فرابورس
- جلسه حضوری با مدیران شرکت
- ارائه و تکمیل مدارک مورد نیاز پذیرش مندرج ئر سایت بورس / فرابورس
- تهیه گزارش کارشناسی توسط بورس/فرابورس
- ارسال گزارش کارشناسی بورس/فرابورس به هیئت پذیرش ظرف مدت 45 روز از تاریخ تکمیل مدارک
- برگزاری جلسه هیئت /کمیته پذیرش و تصمیم گیری در خصوص پذیرش یا رد شرکت
- اعلام نتیجه و شروط درج هیئت /کمیته پذیرش به صورت مکتوب به شرکت متقاضی و مشاور پذیرش
- اعلام نتیجه هیئت پذیرش حداکثر ظرف مدت 45 روز حق اعتراض شرکت به رای ،حداکثر ظرف مدت 10روز پس از ابلاغ تصمیم
- تبدیل شرکت از سهامی خاص به سهامی عام
- ثبت شرکت نزد سازمان بورس و اوراق بهادار
- سپرده کردن سهام شرکت در شرکت سرمایه گذاری مرکزی و تسویه وجوه
- افشای اطلاعات مالی در سامانه کدال
- به روز رسانی امید نامه و اجرای اقدامات و شروط مندرج در صورت جلسه هیئت /کمیته پذیرش
- درج نام شرکت ظرف مدت 6ماه از زمان پذیرش
- درج شرکت در فهرست نرخ های فرابورس ایران
- عرضه سهام شرکت حداقل 5 روز و حداکثر چهار ماه پس از تاریخ درج
- عرضه اولیه /حراج
- گشایش نماد/قیمت ثابت
خدمات مشاوران کارگزاری بیدار در راستای پذیرش شرکتها
- ارائه مشاوره به متقاضی در خصوص فرآیند پذیرش به منظور انطباق وضعیت آن با مقررات؛
- سنجش میزان آمادگی متقاضی برای پذیرش در بورس/فرابورس؛
- ارایه مدارک و اطلاعات درخواستی به بورس/فرابورس به نمایندگی متقاضی در فرایند پذیرش و انجام پیگیریهای مربوطه مطابق با مقررات؛
- مشاوره و تهیه امیدنامه/طرح تجاری متقاضی منطبق با استانداردهای سازمان بورس/فرابورس؛
- مشاوره در جهت تبدیل هویت حقوقی متقاضی از سهامی خاص به سهامی عام؛
- مشاوره جهت ثبت متقاضی نزد سازمان مطابق قانون ؛
- انجام اقدامات لازم بهمنظور درج نام متقاضی در فهرست نرخهای بورس/فرابورس؛
- ارائه مشاوره به متقاضی جهت معارفه متقاضی در بازار سرمایه.
- انجام مراحل ثبت،انتشار ،و عرضه اوراق بهادار و تکمیل مستندات مربوط به انجام فرایندهای آن نزد مراجع قانونی
خدمات مشاوران کارگزاری بیدار در راستای عرضه سهام شرکتها
- بررسی برنامه یا طرح موضوع تامین مالی ناشر
- ارائه مشاوره در خصوص قوانین و مقررات عرضه اوراق بهادار و تکالیف قانونی ناشر
- ارائه راهنمایی های لازم جهت تهیه گزارش توجیحی
- تهیه بیانیه ثبت یا در خواست معافیت از ثبت اوراق بهادار در دست انتشار
- نمایندگی قانونی ناشر نزد مراجع ذی صلاح به منظور پیگیری مراحل قانونی انتشار اوراق بهادار
- انجام مطالعات بازاریابی اوراق بهادار در دست انتشار و ارائه مشاوره به ناشر در خصوص میزان انتشار اوراق بهادار ،شرایط انتشار ،نحوه فروش یا پذیره نویسی اوراق ،زمان بندی انتشار و عرضه اوراق بهادار و راهنمایی ناشر در انتخاب عامل مناسب برای عرضه اوراق بهادار
- بازاریابی و فروش اوراق بهادار
- تعیین قیمت فروش یا پذیره نویسی
مدارک و مستندات لازم جهت عرضه سهام به بورس
- پرسشنامه پذیرش: تمامی موارد و بخشهای پرسشنامه بایستی بر اساس اطلاعات جاری یا آخرین سال مالی شرکت تکمیل و به همراه مستندات تکمیلی ارایه شود. مضامين پرسشنامه، اطلاعات عمومي و اختصاصي متقاضی را در بر میگیرد.
- امیدنامه: در امیدنامه شرکتها باید ابتدا چکیدهای از نوع فعالیت شرکت، محل شرکت، تاریخ و شماره ثبت شرکت بیان شود. بعد از چکیده فهرست مطالبی که قرار است بیان شود به ترتیب زیر مطرح میشود: مقدمه/ معرفی شرکت / تاریخچهای از شرکت / موضوع فعالیت شرکت / سهامداران / مدیران / ساختار نیروی انسانی
- مرکزاصلی و شعب شرکت بهطور کامل همراه با جداول مربوطه تشریح شود
- در مورد نحوه فعالیت شرکت مواردی از قبیل: محل فعالیت اصلی شرکت، داراییهای ثابت، محصولات، ظرفیت تولید(اسمی،حقیقی)، مواد اولیه ومنابع تامین مالی آن، بازار محصولات و رقبا و برنامه های آتی شرکت (مربوط به طرح های توسعه شرکت) ذکرشود
- همچنین اگر شرکت تولیدی باشد اطلاعاتی در مورد تولید و فروش که شامل: تولید واقعی، ترکیب بهای تمام شده،تغییرات نرخ مواد اولیه، فروش، نحوه قیمت گذاری و فروش محصولات. بهطور مثال در مورد شرکت فولاد مبارکه اصفهان فروش به صورت اعتبار اسنادی داخلی(ریال) و یافروش درصدی از محصولات از طریق بورس یا در صدی در شرکت در اتاق پایاپای صورت گرفته، عنوان میشود.
- رسید پرداخت حق پذیرش: حق پذیرش شرکتها معادل ۰.۰۰۲ سرمایه ثبت شده تا سقف ۵۰۰ میلیون ریال
- صورتهای مالی سالانه مربوط به حداقل سه دورۀ مالی منتهی به تاریخ پذیرش که حداقل دو دوره آن برابر یك سال باشد، به همراه گزارش حسابرس و بازرس قانونی به تشخیص بورس
- ارائه آخرین صورت های مالی میان دور های شامل صورت های مالی شش ماهۀ حسابرسی شده و صورت های مالی سه ماهه
- گزارش تفسیری مدیریت حسابرسی شده
- گزارش هیئت مدیره به مجامع عمومی عادی و فوق العاده حداقل برای دو دورۀ مالی اخیر
- صور تجلسات مجامع عمومی برای حداقل دو سال اخیر و روزنامه های رسمی مربوط به آگهی آنها در صورت وجود الزام قانونی
- برنامه کسب و کار (Business Plan) ، مصوب هیئت مدیرۀ شرکت، برای حداقل سه سال آینده و براساس فر مهای بورس
- آخرین اساسنامه، که کلیه تغییرات قبلی مصوب مجامع عمومی فوق العاده در آن اعمال شده باشد
- هرگونه تغییرات در اساسنامه طی دو سال مالی اخیر مندرج در روزنامه رسمی و آگهی های مربوط به تأسیس و ثبت شرکت
- فهرست و مشخصات دارندگان اطلاعات نهانی شرکت، موضوع تبصره یك ماده 46 قانون بازار اوراق بهادار براساس فرم های سازمان
- برگههای قطعی یا تشخیص مالیات بر عملکرد و ارزش افزوده در پنج سال گذشته
- مصوبه مجمع عمومی عادی صاحبان سهام یا رکن مشابه مبنی بر موافقت با پذیرش اوراق بهادار در بورس
- تأییدیه حسابرس در خصوص کفایت سیستم کنترل های داخلی شرکت به نحوی که این سیستم متضمن حفظ و رعایت حقوق و منافع سهامداران به صورت یکسان باشد
- آخرین نمودار سازمانی مصوب به همراه شرح مختصری از ساختار نیروی انسانی
- تصویر آخرین پروانه فعالیت/ بهره برداری
- سیاست تقسیم سود پیشنهادی هیئت مدیره برای سال مالی جاری و آتی
- قراردادهای منعقد شده متقاضی با تیم پذیرش و قرارداد فی مابین مشاور پذیرش و مشاور حقوقی
- گزارش ارزش گذاری تهیه شده توسط متعهد خرید به درخواست بورس، د رصورتی که مبنای پذیرش متقاضی در هر یك از بازارها بر اساس ارزش بازار یا ارزش بازار سهام شناور آزاد باشد
- گزارشی از کلیه دعاوی قضایی در جریان و مختومه له یا علیه شرکت طی سه سال اخیر به انضمام نسخه ای از آراء صادره
